طرح کسب و کار(بیزینس پلن) یکی از پایه های مهم یک کسب و کار موفق است. این برنامه‌ها نه تنها به کسب و کارها برای سازماندهی عملیات آنها کمک می‌کنند، بلکه موفقیت و یا شکست آنها را نیز محک می‌زنند. از آنجا که فعالیت های کسب و کار، همراه با تقاضای مشتری و محیط اقتصادی متغیر، تغییر می‌کند، طرح کسب و کار باید در سراسر طول عمر کسب و کار تکامل یابد. بیزینس پلن مانند یک قانون اساسی برای یک کسب و کار است.
بیزینس پلن (طرح کسب و کار) تصویری کلی و همه جانبه از کسب و کار فراهم می‌آورد که شامل اطلاعاتی در مورد کارکنان، عملیات، موقعیت جغرافیایی، جنبه‌های بازاریابی و مالی شرکت است و همچنین ماموریت و اهداف به روشنی در آن تعریف شده است. اغلب از طرح کسب و کار به عنوان یک ابزار مالی ارائه‌دهنده اطلاعات به وام‌دهنده‌ای که می‌خواهد از وضعیت فعلی، میزان نیاز و توانایی مالی شرکت در بازپرداخت آن مطلع شود، استفاده می‌کنند. اگر چه طرح کسب و کار اغلب برای کمک به کسب و کارهای جدید شناخته می‌شود، اما باید در سراسر چرخه عمر کسب و کار از این طرح استفاده شود. طرح کسب و کار نه تنها به توسعه استراتژی‌های رقابتی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند میزان انطباق فعالیت‌ها و عملیات اجرایی شرکت را با برنامه‌ها و پیش‌بینی‌ها مشخص کند.
رابطه بیزینس پلن و مارکتینگ پلن
طرح کسب و کار و برنامه بازاریابی به یکدیگر وابسته هستند و نباید با یکدیگر در تناقض باشند. طرح کسب و کار به شناسایی اهداف و ماموریت کسب و کار می‌پردازد در حالی که طرح بازاریابی توضیح می‌دهد که چگونه کسب و کار به این اهداف و ماموریت‌ها در صورتی که از برنامه تخطی نکند دست خواهد یافت. یک طرح بازاریابی خوب هرگز نباید از اهدف طرح کسب و کار منحرف شود. اگر بخواهیم رابطه بین طرح کسب و کار و برنامه بازاریابی را به یک پیتزا تشبیه کنیم، طرح کسب و کار همان نان پیتزا و طرح بازاریابی برش‌های آن است. برنامه کسب و کار یک نمای کلی از تمام ابعاد مهم شرکت به ما می‌دهد و برنامه‌های بازاریابی بر استراتژی‌ها و تلاش‌های منجر به فروش و کسب درآمد تمرکز دارد.
هر دو برنامه باید به صورت دورهای مورد بررسی قرار گیرند. در حالی که طرح کسب و کار را می توان یک بار در سال مورد بررسی قرار داد، طرح بازاریابی باید یک بار در هر فصل در ابتدای سال مالی، بررسی شود. بررسی دورهای به شما این اطمینان را می‌دهد که کسب وکارتان در راستای استراتژی از پیش تعیین شده پیش می‌رود یا خیر. مقایسه انچه که در واقعیت رخ داده در مقابل فعالیت‌های پیش‌بینی شده به شما در اندازه‌گیری موفقیت کسب و کار و شناسایی هر‌گونه استراتژی جدید و یا به روز که با کسب و کار و محیط اقتصادی کنونی سازگار هستند کمک می‌کند.
نیازی نیست که طرح کسب و کار و یا طرح بازاریابی شما خیلی طولانی باشد اما با این حال، هر دو برنامه باید به اندازه‌ای که بتوانند اطلاعات دقیق و جزئی را ارائه دهند بلند باشند. اطلاعات داخل هر دو برنامه کسب و کار و بازاریابی باید به خوبی مورد بررسی قرار گرفته و شامل برخی منابع و شواهد برای اثبات درستی حقایق ارائه شده در آنها باشند. اهداف، ماموریت و استراتژی‌های این دو برنامه باید همچنین قابل اندازه‌گیری، قابل دسترسی، قابل بررسی و به روز رسانی در طول تکامل کسب و کار باشند.
فرامرز عیب‌پوش