در دنیای امروز، یکی از مهمترین عوامل موفقیت هر کسب وکاری، داشتن درک عمیق از مشتریان و نیازهای آنها است. یکی از ابزارهای مؤثر در این زمینه، مفهوم «پیشپرسونا» است که به عنوان یک مدل اولیه از شخصیتهای کاربران، به ما کمک میکند تا با استفاده از دادهها و اطلاعات اولیه، ویژگیها، نیازها و رفتارهای مخاطبان خود را شناسایی کنیم. این ابزار برای تیمهای بازاریابی، طراحی محصول و توسعه کسبوکار اهمیت ویژهای دارد، زیرا به آنها اجازه میدهد تا بر اساس درک عمیقتری از کاربران تصمیمات بهتری را اتخاذ کنند. در این درس، به بررسی مفهوم پیشپرسونا و کاربردهای آن در فرآیندهای مختلف کسبوکار خواهیم پرداخت. لطفاً تا پایان ما را همراهی کنیم.

پیش پرسونا چیست؟
پیشپرسونا (Pre-Persona) به یک ابزار یا روش در فرآیند طراحی و بازاریابی اشاره دارد که به منظور شناسایی و درک بهتر مشتریان هدف مورد استفاده قرار میگیرد. پیشپرسوناها معمولاً شامل اطلاعاتی مانند سن، شغل، علایق و چالشهای مشتری هستند و بر اساس دادههای اولیه، مصاحبهها، نظرسنجیها یا اطلاعات موجود درباره بازار شکل میگیرند. پس از جمعآوری دادههای بیشتر و تحلیل عمیقتر، پیشپرسوناها میتوانند به پرسوناهای کاملتر و دقیقتری تبدیل شوند که شامل جزئیات بیشتری درباره رفتارها، انگیزهها و نیازهای مشتریان هستند. پیشپرسوناها به تیمها کمک میکنند تا ایدهای کلی از ویژگیها، نیازها و رفتارهای مشتریان خود داشته باشند.

کاربردهای پیش پرسونا در کسب و کار و برندسازی چیست؟
پیشپرسوناها به عنوان ابزارهایی مؤثر در مراحل اولیه تحقیق و توسعه کسب و کار، میتوانند کاربردهای متعددی داشته باشند. برخی از این کاربردها عبارتاند از:
شناسایی بازار هدف
پیشپرسوناها به کسبوکارها کمک میکند تا ویژگیها، نیازها و رفتارهای مختلف مشتریان را شناسایی کنند و دریابند که کدام بخشها ممکن است به محصولات یا خدمات آنها علاقهمند باشند. اطلاعاتی مانند سن، جنسیت، شغل و سطح درآمد مشتریان به کسبوکارها کمک میکند تا مشخص کنند کدام گروههای سنی یا اجتماعی بیشتر به محصولات یا خدمات آنها علاقه دارند. تحلیل رفتارهای خرید مشتریان و شناسایی علایق و نیازهای آنها، این امکان را به کسبوکارها میدهد که الگوهای خرید را شناسایی کرده و بازار هدف را دقیقتر تعریف کنند.
توسعه محصولات و خدمات
با تحلیل پیشپرسوناها، کسبوکارها میتوانند نیازها و خواستههای فرضی مشتریان را شناسایی کرده و بر اساس آن محصولات و خدماتی را طراحی کنند که به این نیازها پاسخ دهند. علاوه بر این، پیشپرسونا به کسبوکارها این امکان را میدهد که ایدههای جدید را قبل از اجرای کامل آنها آزمایش کنند و بازخوردهای اولیه را دریافت کنند.
ایجاد استراتژیهای بازاریابی
پیشپرسوناها به تیمهای بازاریابی کمک میکنند تا با توجه به ویژگیها و نیازهای مختلف مشتریان، استراتژیهای بازاریابی خاصی برای هر گروه از مشتریان طراحی شود. شناخت بازار هدف موجب میگردد که کسب و کارها کانالهای ارتباطی مناسبی (مانند شبکههای اجتماعی، ایمیل، تبلیغات آنلاین و …) را که دارای بیشترین تأثیر بر روی مشتریان هستند، انتخاب کنند. کسبوکارها با استفاده از پیشپرسونا، میتوانند نتایج کمپینهای بازاریابی خود را بهتر ارزیابی کرده و استراتژیهای خود را بر اساس دادههای واقعی تنظیم کنند.
تحلیل رقبا
با بررسی پیشپرسوناهای رقبا، کسبوکارها میتوانند نقاط قوت و ضعف محصولات و خدمات آنها را شناسایی کرده و استراتژیهای خود را بر اساس نیازها و خواستههای مشتریان تنظیم کنند. صاحبان کسب و کارها با درک بهتر از اینکه مشتریان رقبا چه ویژگیهایی را بیشتر دوست دارند یا چه مشکلاتی را تجربه میکنند، فرصتهای جدیدی را برای جذب مشتریان پیدا میکنند.
یکی دیگر از کاربردهای پیش پرسونا، تعیین موقعیت بازار است. با استفاده از پیشپرسونا، کسبوکارها میتوانند موقعیت خود را در بازار بهتر درک کنند و نقاط تمایز خود را نسبت به رقبا مشخص کنند. این امر به آنها کمک میکند تا پیامهای بازاریابی موثرتری ایجاد کنند.
آزمایش ایدهها
پیشپرسوناها میتوانند به عنوان یک ابزار آزمایشی برای تست ایدههای جدید در مراحل اولیه مورد استفاده قرار بگیرند. با استفاده از پیشپرسونا، میتوان سناریوهای مختلفی برای استفاده از محصولات یا خدمات جدید ایجاد کرد و دریافت که کدام ایدهها بیشتر مورد توجه مشتریان قرار میگیرند. پیشپرسونا امکان دریافت بازخوردهای دقیق در مورد قیمتگذاری و طراحی محصول را از مشتریان هدف را دارد که در نهایت، بر بهبود ایدهها تأثیر میگذارد. با شناسایی نیازهای اصلی مشتریان از طریق پیشپرسونا، کسبوکارها میتوانند نسخههای اولیه محصولات خود را طراحی کرده و نقاط ضعف و قوت ایدهها را مشخص کنند.
بهبود تجربه کاربری
کسبوکارها با تحلیل پیشپرسونا، میتوانند نیازها و مشکلات خاص کاربران را شناسایی کنند و محصولات و خدمات خود را بر اساس نیازهای واقعی کاربران طراحی نمایند. کسبوکارها با استفاده از پیشپرسونا قادر هستند تجربه کاربری خاصی را برای هر گروه هدف به گونهای شخصیسازی کنند که متناسب با ویژگیها و رفتارهای خاص هر گروه باشد. این کار موجب میشود که کاربران تجربهای راحتتر و رضایتبخشتر از خدمات یا محصول ارائه شده توسط یک شرکت را داشته باشند.
ایجاد همافزایی در تیم
پیشپرسوناها میتوانند به عنوان یک ابزار ارتباطی بین اعضای تیمهای مختلف (مانند طراحی، بازاریابی و فروش) عمل کنند و موجب میشوند که این افراد بر روی یک تصویر مشترک از مشتریان متمرکز شوند. پیش پرسوناها با ارائه یک دیدگاه مشترک از مشتریان هدف، باعث تقویت ارتباطات بین اعضای تیم و کاهش سوءتفاهمها میشود. به علاوه، پیشپرسونا به تیمها کمک میکند تا اهداف مشترکی را تعیین کنند که بر اساس نیازها و خواستههای مشتریان است. این هماهنگی میتواند منجر به افزایش انگیزه و کارایی تیم شود.
تسهیل تصمیمگیری
استفاده از پیشپرسوناها به کسبوکارها کمک میکند تا استراتژیهای بازاریابی خود را بر اساس نیازها و رفتارهای واقعی مشتریان توسعه دهند و تصمیمات بازاریابی مؤثرتر و هدفمندتری را اتخاذ کنند.
با تحلیل دادهها و فرضیات اولیه مشتریان که شامل رفتارهای خرید، نیازها و مشکلات مشتریان است، میتوان نیازهای مشتریان را اولویتبندی کرد و با تمرکز بر روی مهمترین پروژهها، اقدام به بهینهسازی و مدیریت منابع نمود.
شناسایی نقاط ضعف
یکی از کاربردهای مهم پیشپرسونا در کسب و کارها، شناسایی نقاط ضعف احتمالی در محصولات یا خدمات بر اساس تحلیل بازخوردهای مشتریان است. با بررسی پیشپرسونا، کسبوکارها میتوانند شکافهایی را که ممکن است ناشی از عدم پاسخگویی به نیازهای خاص مشتریان باشد، شناسایی کنند و علاوه بر بررسی و بهبود فرآیندهای داخلی مانند کاهش هزینهها، افزایش کارایی و بهبود تجربه کاربری، فرصتهای جدیدی را نیز برای رشد ایجاد کنند.

تاریخچه پیش پرسونا
تاریخچه پیشپرسونا به اوایل دهه 1990 برمیگردد. در این دهه، مفهوم پرسونا برای اولین بار توسط آلن کوپر، طراح نرمافزار آمریکایی، معرفی شد و اهمیت شناخت کاربران و نیازهای آنها در فرآیند طراحی نرمافزار مورد بررسی قرار گرفت.
با رشد اینترنت و ظهور وبسایتها و نرمافزارهای جدید در اواخر دهه 1990، مفهوم پیش پرسونا به تدریج در صنعت طراحی تجربه کاربری (UX) پذیرفته شد و طراحان برای درک بهتر نیازها، رفتارها و اهداف شروع به استفاده از این مفهوم کردند.
از سال 2000، مفهوم پیش پرسونا به حوزههای مختلفی مانند بازاریابی، توسعه محصول و تحقیق بازار گسترش یافت و شرکتها برای شناسایی بازار هدف و بهبود استراتژیهای بازاریابی شروع به استفاده از پرسوناها کردند.
امروزه استفاده از پیش پرسوناها و پرسوناها به یک استاندارد در طراحی تجربه کاربری و بازاریابی تبدیل شده است و این ابزار به عنوان یک عنصر کلیدی در فرآیند تصمیمگیری و استراتژیسازی شناخته میشود.

نحوه دستیابی به پیش پرسونا چیست؟
دستیابی به پیشپرسونا یک فرآیند ساختاریافته است که به ما کمک میکند تا درک بهتری از کاربران و مشتریان خود پیدا کنیم. مراحل کلی دستیابی به پیشپرسونا شامل موارد زیر است:
تحقیق اولیه
برای جمعآوری اطلاعات در مورد کاربران میتوانیم از منابع مختلفی مانند نظرسنجیها، مصاحبهها، تحلیل دادههای وبسایت و شبکههای اجتماعی استفاده کنیم. دادههای جمعآوری شده را تجزیه و تحلیل کنیم تا الگوها و روندهای مشترک بین کاربران را شناسایی کنیم.
تعریف ویژگیهای دموگرافیک
مشخصات دموگرافیک کاربران مانند سن، جنسیت، سطح تحصیلات، شغل و محل زندگی را بررسی کنیم و رفتارهای آنلاین، نیازها، اهداف، علایق و فعالیتهایی که انجام میدهند را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم.
ایجاد پیشپرسونا
با استفاده از اطلاعات جمعآوری شده، پیشپرسوناهای اولیه را که شامل نام، سن، شغل، علایق و اهداف هستند، ایجاد کنیم.
تست و اعتبارسنجی
پیشپرسوناهای ایجاد شده را با تیمهای داخلی و ذینفعان بررسی کنیم و مطمئن شویم که واقعبینانه و مفید هستند. در صورت امکان، پیشپرسوناها را با گروههای کوچک از کاربران واقعی آزمایش کنیم تا بازخورد بگیرید و آنها را اصلاح کنیم.
بهروزرسانی مداوم
دستیابی به پیشپرسونا یک فرآیند مستمر است که نیاز به تحقیق، تجزیه و تحلیل و اعتبارسنجی دارد. بنابراین، به طور مداوم بازخوردها و دادههای جدید را جمعآوری کنیم تا پیشپرسوناها را بهروز نگه دارید. پیشپرسوناها باید همواره با تغییرات در بازار و رفتار کاربران بهروز شوند تا مرتبط و مفید باقی بمانند و به درک رفتارهای مشتریان کمک کنند.

تفاوت پیش پرسونا با پرسونا چیست؟
پرسونا و پیشپرسونا هر دو ابزارهایی هستند که در بازاریابی و طراحی تجربه کاربری (UX) مورد استفاده قرار میگیرند، اما تفاوتهای مهمی نیز بین آنها وجود دارد که در ادامه، به آنها اشاره میشود:
پرسونا به نمایندهای خیالی از یک گروه خاص از مشتریان یا کاربران گفته میشود که شامل اطلاعات دقیقی مانند ویژگیها، نیازها، رفتارها و اهداف واقعی کاربران است. هدف از ایجاد پرسونا کمک به تیمها در درک بهتر مشتریان و طراحی محصولات و خدماتی است که به نیازهای واقعی آنها پاسخ دهد. اما در مقابل، پیشپرسونا نمایندهای فرضی از مشتریان است که بر اساس فرضیات و تخمینها ایجاد میشود و بیشتر در مراحل اولیه تحقیق و توسعه مورد استفاده قرار میگیرد. پیشپرسونا به تیمها کمک میکند تا ایدههایی اولیه درباره مشتریان هدف خود داشته باشند و در مراحل ابتدایی تصمیمگیریها را راحتتر کنند.
به بیان دیگر، پرسوناها بر اساس دادههای واقعی و تحقیقات ساخته میشوند و به ایجاد درک عمیقتری از مشتریان کمک میکنند، اما پیشپرسونا بیشتر بر اساس فرضیات هستند و در مراحل اولیه طراحی و تحقیق استفاده میشود تا ایدههای ابتدایی را شکل دهد. به طور کلی، پیشپرسونا میتواند به عنوان یک نقطه شروع برای ایجاد پرسوناهای دقیقتر در نظر گرفته شود.
جمع بندی درس
همانطور که در این درس گفته شد، پیشپرسوناها ابزارهای مفیدی هستند که میتوانند به کسب و کارها در مراحل اولیه کمک کنند تا بهتر متوجه شوند که چگونه میتوانند به نیازهای مشتریان پاسخ دهند و استراتژیهای مؤثرتری را توسعه دهند. کسبوکارها میتوانند با استفاده از این مدلهای اولیه، به درک عمیقتری از نیازها و رفتارهای مخاطبان دست یابند و بر اساس آن، استراتژیهای مؤثرتری برای بازاریابی، طراحی محصول و خدمات مشتری ایجاد کنند. همچنین، پیشپرسوناها به تیمها کمک میکنند تا با تمرکز بر نیازهای واقعی کاربران، تجربه کاربری بهتری را فراهم آورند. در نهایت، با توجه به تغییرات مداوم بازار و رفتارهای کاربران، بهروزرسانی و اصلاح پیشپرسوناها باید به عنوان یک فرآیند مستمر در نظر گرفته شود تا همواره مرتبط و کاربردی باقی بمانند.
منابع: