استراتژی تنوع(Diversification Strategy)، چیست؟
این استراتژی که به استراتژی «متنوع سازی» نیز شناخته شده، روشی است که کسب و کارها و برندها برای کمک به گسترش خود از آن استفاده می کنند. کسب و کارها و برندها ها با انشعاب در بازارهای پیشنهادی محصول جدید، می توانند امنیت مالی، رشد صنعت و دستیابی به مخاطبان هدف بیشتری را ارتقا دهند. استراتژی تنوع بخشی، یکی از چهار رکن، از «ارکان استراتژی رشد» است که توسط ایگور آنسوف معرفی و رایج شده است.
به بیان دیگر می توان گفت استراتژی متنوع سازی، تکنیکی است که می توان برای گسترش کسب و کار از آن استفاده کرد. این استراتژی، با افزودن محصولات و خدمات جدید به رشد کسب و کارها و برندها کمک می کند. با پیشنهادات(خدمات و محصول) جدید، کسب و کارها فرصت های تجاری را خارج از شیوه ها و بازارهای معمول دنبال می کنند. کسب‌وکارها معمولاً از استراتژی متنوع‌سازی، برای تثبیت در بازارهای جدید یا هدف قرار دادن جمعیتی جدید(برای بدست آوردن مشتریان جدید و سهم بازار بیشتر)، استفاده می‌کنند.
انواع استراتژی تنوع
معمولاً چهار نوع استراتژی متنوع سازی شناخته شده وجود دارد که کسب و کار ممکن است بر اساس اهداف و منابع خود استفاده کند.
تنوع افقی(Horizontal diversification)
تنوع افقی، به شیوه‌ای اطلاق می‌شود که کسب و کارها و برندها هنگام گسترش محصولات یا خدمات موجود از آن استفاده می‌کند. یک کسب و کارها و برندها ممکن است محصولات جدیدی که شبیه یا مرتبط با محصولات فعلی هستند اضافه کند و در عین حال گزینه های گسترده ای را برای مشتری اضافه کند. این اغلب می تواند به معنای افزودن گزینه ها و تنوع بیشتر به یک محصول معتبر باشد.
به عنوان مثال، یک کارگاه سفالگری می تواند از تنوع افقی استفاده کند، درصورتیکه بخواهد گزینه های رنگ بیشتری برای تولیدات خود ارائه کند. اگر مشتریان این کارگاه، بتوانند از میان رنگ های مختلف سلیقه خود را انتخاب کنند، ممکن است بیش از یک محصول خریداری کنند. این رویکرد، می‌تواند پایگاه‌های مشتریان مشابه را نیز جذب کند و در عین حال بازدیدهای مکرر و خریدهای بزرگ‌تر را تسهیل و امکانپذیر کند.
تنوع عمودی(Vertical diversification)
تنوع عمودی یا ادغام عمودی، به فرآیندی اطلاق می‌شود که به کسب و کارها و برندها اجازه می‌دهد تا در سایر حوزه‌های فرآیند تولید خود گسترش یابند. به عنوان مثال، یک برند تولیدی ممکن است برای ایجاد یکی از قطعات یا مواد کلیدی برای محصولات نهایی خود گسترش یابد. مانند تنوع افقی، این روش به کسب و کار اجازه می دهد تا در همان بازاری که قبلاً در آن تثبیت شده است، باقی بماند. مثلاً یک برند خودروسازی می تواند از تنوع عمودی استفاده کند تا شخصاً جنبه های بیشتری از فرآیند تولید خود را ایجاد کند. ممکن است تصمیم بگیرد به جای خرید موادی که برای هر وسیله نقلیه وارد می شود، آن را بسازد. این می تواند به کسب و کارها و برندها کمک کند تا دامنه خود را گسترش دهد و در عین حال کنترل بیشتری بر استراتژی تولید خود به دست آورد.
تنوع ناهمگون(Conglomerate diversification)
تنوع ناهمگون به کسب و کارها و برندها اجازه می دهد تا خدمات یا محصولی را راه اندازی کند که برای کسب و کارها و برندها کاملاً جدید است و هیچ ارتباطی با بازار فعلی آن ندارد. یک کسب و کارها و برندها ممکن است اغلب این کار را با خرید یک کسب و کارها و برندها در یک بازار غیرمرتبط انجام دهد. این استراتژی می‌تواند به کسب و کارها و برندها‌ها اجازه دهد تا در صنایع گسترش پیدا کنند و جمعیت‌شناسی مصرف‌کننده جدید را جذب کنند.
برای مثال یک برند تولید فیلم و سریال مانند «فیلیمو»، علاوه بر فیلم های خود، فروش محصولات خود، تولید لیوان یا دکورهای خانگی را نیز آغاز کند. در این سناریو، ممکن است لوازم دکوری، با لوگوی فیلیمو بر روی آن یا با رنگ های امضا به فروش برسانند. ممکن است این برند تصمیم بگیرد که این کار را با خرید برندی در حوزه دکوراسیون منزل، انجام دهند. بنابراین می تواند برای مشتریان فعلی این برند هم، که از طرفداران فیلم و سریال هستند، و مشتریان جدیدی که از زیبایی شناسی محصولات جدید لذت می برند، جذاب باشد.
تنوع همگون(Concentric diversification)
استراتژی های متنوع سازی همگون از منابع موجود یک کسب و کارها و برندها برای ایجاد یک محصول جدید، یا بهبود یافته یا به روز شده که به محصولات فعلی مربوط می شود، استفاده می کند. این رویکرد روشی مقرون به صرفه برای گسترش کسب و کار است. می تواند به کسب و کار کمک کند تا به مشتریان جدید دست یابد و در عین حال برای مشتریان قبلی و موجود جذاب باشد.
به عنوان مثال اگر چاپخانه‌ای که قبلاً تی‌شرت‌هایی را با تصاویر سفارشی چاپ شده روی آنها به فروش می رساند، قصد کند خط تولید خود را گسترش دهد یا ممکن است تصمیم بگیرد از روش متنوع‌سازی همگون استفاده کند. به این ترتیب می‌تواند با بهره گیری از دستگاه چاپش، کیف یا ژاکت‌های گرمکن سفارشی را به خط تولید اضافه کند. در این سناریو، تنها مواد جدیدی که فروشگاه ممکن است روی آن سرمایه‌گذاری کند کیف‌های کتانی یا ژاکت‌های گرمکن است، زیرا از قبل سایر لوازم لازم برای سرمایه‌گذاری را در اختیار داشت.
مزایای استفاده از استراتژی تنوع
این استراتژی، منافع و مزایای بسیاری دارد که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مخاطبان هدف را گسترش می دهد.
- ریسک را به حداقل می رساند.
- سود را به حداکثر می رساند.
- فرصتی برای رشد ارائه می دهد.
نوشته: محمد میری
منبع:
www.indeed.com/career-advice/career-development/strategy-diversification