بک مارژین (Back Margin) یکی از مفاهیم و ابزارهای بسیار مهم و جدید و کاربردی در مدیریت کسب و کار، زندگی و سازمان ماست. بسیاری از سازمانها یا مدیران، از وجود چنین ابزاری بی خبرند و از استفاده از آن محرومند. به همین دلیل ما در این درس به مفهوم بک مارژین (Back Margin) و اینکه اصلاتا این ابزار چرا و چه زمانی و به چه دلیلی ساخته شد، صحبت خواهیم کرد.

تاریخچه بک مارژین چیست و چرا بوجود آمد؟
با توجه به نیاز کسب و کارهای مختلف به یک داشبورد کاربردی و مهم، مفهوم بک مارژین بک مارژین (Back Margin) بنیانگذار آکادمی عیب پوش، ابداع و معرفی شد. این مفهوم در ابتدا بصورت یک جدول اکسل طراحی شد که در انتهای این جدول، قیمت فروش نهایی محصول یا خدمات آورده می شد و از انتها به ابتدا میزان سود و زیان ما بررسی می شد.
با کاربردی شدن این ابزار در شرکتهای مختلف، رفته رفته این جدول تبدیل به یکر رویکرد مدیریتی و نهایتاً نوعی استراتژی کاربردی شد که بسیاری از کسب و کارها امروزه بدون آن نمی توانند دید درستی از کسب و کار خود داشته باشند و دائم آن را به روز می کنند.

بک مارژین چیست؟
مفهوم بک مارژین (Back Margin) ، نگاهی از انتها به ابتدا برای قیمت گذاری، و توزیع بودجه یک محصول یا خدمات است. با توجه به اینکه در بازار رقابتی نمی توانیم بر اساس قیمت تمام شده و سودهایی که تمایل داریم، قیمت فروش را روی محصولمان بگذاریم، محدودیت رقابت در بازار، ما را وادار میکند تا محصول یا خدماتمان را با قیمت مشخصی بفروش برسانیم.
به همین دلیل مجبور هستیم تا قیمت نهایی محصول یا خدمات را به گونه ای رقابتی در بازار تعیین کنیم و سپس بخشهای مختلف مارژین و مارکاپ و سودهای مختلف یا زیان های احتمالی را بررسی کنیم.
یکی از توانایی های رویکرد مدیریتی بک مارژین، توزیع بودجه بازاریابی، فروش، منابع انسانی و همه آیتمهای دخیل در کسب و کار در قیمت فروش محصول یا خدمات است.
به بیان ساده، بکمارژین ، مانند آکواریومی شفاف عمل می کند. نشان می دهد تمام هزینه هایی که ما در سازمان داریم، چه بخشی از قیمت فروش محصول یا خدمات ما را اشغال می کند.
درست است که در حسابداری در بخش قیمت تمام شده ما همه این موارد را مورد بررسی قرار می دهیم. اما مزیت بک مارژین به نمایشی بودن، داینامیک بودن، به روز بودن ، و قابل فهم و رویت بودن آن است.
بک مارژین مانند یک آژیر خطر است. هر بخشی که فشار بیشتر از بودجه خود به محصول یا خدمات ما بیاورد را، معلوم می کند. این رویکرد مشخص میکند در چه بخشهایی زیاد هزینه کرده ایم. همچنین در چه بخشهایی اصلاً هزینه نکرده ایم و در چه بخشهایی کم هزینه کرده ایم.

بک مارژین در چه کسب و کارهایی کاربرد دارد؟
رویکرد بک مارژین (Back Margin) تقریباً در تمامی سازمانها و کسب و کارها، کاربرد دارد. این مفهوم به هیچ کسب و کار یا صنعت خاصی تخصیص ندارد و برای مدیریت هر محصول یا کسب و کاری، می توانیم از این رویکرد استفاده کنیم.
همه کسب و کارها، محصول یا خدماتی برای فروش دارند و گزارشات مالی، بخشهایی مانند «ارزش نا مشهود (CIV)» را محاسبه نمی کنند و به صرف محاسبات صورت سود و زیان یا بهای تمام شده و یا نهایتا قیمت تمام شده اکتفا میکنند.
رویکرد بک مارژین (Back Margin) مفهومی میان رشته ای است و متخصصین زیادی ندارد. افرادی که روی این موضوع کار میکنند لازم است تا همزمان تخصصهایی مانند «مالی و حسابداری» ، «بازاریابی و فروش» و «استراتژی» را داشته باشند.

بک مارژین چگونه کار می کند؟
به بیان ساده کارکرد این رویکرد، به چند مرحله تقسیم می شود که در این درس به آنها اشاره خواهیم کرد.
تعیین قیمت محصول یا خدمات
پیش از اینکه بخواهیم از مفهوم بک مارژین استفاده کنیم ایتدا باید تحقیقات بازار کاملی انجام دهیم. قیمت محصولات و خدمات مشابه در بازار و همچنین کمترین و بیشترین قیمتی که آنها در بازار می توانند فروخته شوند را داشته باشیم. بدون داده درست نمی توان برنامه ریزی درست انجام داد.
تعیین آیتمهای مهم برای محصول یا خدمات
این مرحله نیازمند تخصص میان رشته ای و خصوصاً تخصص است. زیرا بسیاری از آیتمهایی که در بک مارژین آورده می شوند، اصلاً در نرم افزلار حسابداری ما تعریف نشده اند. لذا برای متخصصین مالی، وجود خارجی ندارند. اما همین آیتمهای «نامرئی»، به شدت در قیمت گذاری و فروش محصول و خدمات ما (حتی بیشتر از آیتمهای واقعی)، تاثیر دارند.
بازگذاری و وزن دهی و ارزش دهی به آیتمهای مهم محصول یا خدمات
برای بازگذاری و وزن دهی و ارزش دهی به آیتمهای مهم محصول یا خدمات نیز به دانش و تجربه و تخصص کافی نیاز داریم.
تصمیم گیری برای اتخاذ رویکردهای مفید
ابتدا بارگذاری و وزن دهی و تعیین موضوعات اصلی در بک مارژینرا انجام می دهیم. سپس نوبت به تبیین رویکردها، اهداف و استراتژیهای مفید در زمینه درست کردن بخشهای معیوب و تقویت بخشهای مفید خواهیم نمود. این بخش نیز نیازمنند تخصص و دانش و تجربه کافی در این زمینه است.
به روز رسانی بک مارژین
این استراتژی و ابزارهای آن، مانند چراغ راهی، همواره روبروی ماست. به همین دلیل همواره باید به روز شده و جلوی چشم ما باشند. از این رو در بسیاری اوقات، یک فرد یا یک تیم در سازمانها، مسئول بروزرسانی و داده ریزی بک مارژین هستند.

چگونه از بک مارژین استفاده کنیم؟
استفاده از جدول بکمارجین ، کار پیچیده ای نیست. اما موضوع پیچیده، «داده کاوی» است. پس از آن «تحلیل درست» داده هاست. تحلیل درست داده ها نیازمند تجربه و تخصص متخصصین است. کآنها لازم است تا کار با این استراتژی را آموخته باشند و در آن کسب تجربه کرده باشند.

جمع بندی درس
متخصصین این آکادمی برای موفقیت کسب و کارها در بازار و خصوصاً رقابت در بازار رقابتی امروز،مفهوم بک مارژین (Back Margin) را ابداع کردند. تا امروز این مفهوم ، در بیش از 200 کسب و کار ایرانی و بین المللی توسط متخصصان آکادمی عیب پوش، اجرایی و نهادینه شده است. همچنیناجرای این رویکرد کمک نموده تا بتوانند در رقابت و خصوصاً تعیین سود و زیان خود و توزیع بودجه های مختلف، موفق شوند.
برای استفاده از خدمات آکادمی، پس از ثبت نام در آکادمی می توانیم به بخش میز کار من برویم و از خدمات آن بهره مند شویم.