بازاریابی موازی یا تحقیقات بازار موازی چیست و چه کاربردی دارد؟

بازاریابی موازی یا تحقیقات بازاریابی موازی، رویکردی نوین در دنیای پیچیده و متغیر بازاریابی است که به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا با استفاده از تجربیات و داده‌های به‌دست‌آمده از بازارهای دیگر، استراتژی‌های مؤثرتری را برای خود طراحی کنند. این روش در دنیای امروز که رقابت میان برندها به شدت افزایش یافته است، می‌تواند به عنوان ابزاری کارآمد برای شناسایی فرصت‌ها و تهدیدها عمل کند. شرکت‌ها می‌توانند با تحلیل بازارهای موازی، رفتار مصرف‌کنندگان، روندهای بازار و شیوه‌های موفق بازاریابی را شناسایی کنند و از این اطلاعات برای توسعه محصولات و خدمات جدید بهره‌برداری نمایند. در این درس، قصد داریم به بررسی مفهوم بازاریابی موازی، روش‌ها و ابزارهای آن و همچنین مزایای این حوزه بپردازیم. لطفاً تا پایان همراه ما باشید!

بازاریابی موازی یا تحقیقات بازار موازی چیست؟

بازاریابی موازی یا تحقیقات بازار موازی (Parallel Marketing Analysis) اصطلاحی است که به فرآیند شناسایی، جمع‌آوری اطلاعات و تحقیق در مورد بازار، رقبا و مشتریان به‌طور همزمان و در چند حوزه یا بخش مختلف گفته می‌شود. به عبارت دیگر، بازاریابی موازی به معنای استفاده از تجربیات و داده‌های یک بازار برای بهبود استراتژی‌های بازاریابی در بازار دیگر است. این روش به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا از موفقیت‌ها و شکست‌های دیگران درس بگیرند و استراتژی‌های خود را بهینه کنند. تحقیقات بازار موازی معمولاً به‌منظور شناسایی روندها، فرصت‌ها و چالش‌های موجود در بازار انجام می‌گردد و شامل تحلیل داده‌های کیفی و کمی است.

بازاریابی موازی با یک مثال ساده

اگر در درک مفهوم بازاریابی موازی به مشکل برخورده‌اید، به این مثال ساده توجه نمایید. فرض کنید یک شرکت تولیدی کفش ورزشی در ایران وجود دارد که می‌خواهد بازار جدیدی را در کشور ترکیه هدف قرار دهد. این شرکت می‌تواند از بازاریابی موازی به شکل زیر استفاده کند:

• تحلیل رقبا: این شرکت ابتدا به بررسی برندهای معروف کفش ورزشی در ترکیه مانند آدیداس و نایکی می‌پردازد و نقاط قوت و ضعف این برندها را تحلیل می‌کند، مثلاً قیمت‌گذاری، نوع تبلیغات و کانال‌های توزیع.
• تحلیل رفتار مصرف‌کنندگان: سپس، نظرسنجی‌هایی را انجام می‌دهد تا متوجه شود که مصرف‌کنندگان ترکیه‌ای چه نوع کفش‌هایی را ترجیح می‌دهند؟ آیا در انتخاب کفش بیشتر به طراحی توجه دارند یا عملکرد و کارایی آن؟
• استفاده از فناوری‌های جدید: شرکت می‌تواند به کمک تکنولوژی‌های جدیدی مانند داده‌های بزرگ، الگوهای خرید و ترجیحات مصرف‌کنندگان ترکیه را شناسایی کند.
• تست و آزمایش: پس از تولید محصول و قبل از ورود آن به بازار ترکیه، این شرکت یک کمپین آزمایشی در شهری کوچک راه‌اندازی می‌کند تا واکنش مصرف‌کنندگان نسبت به محصول تولیدی خود را مورد آزمایش و بررسی قرار دهد.
• توسعه محتوای مرتبط: شرکت بر اساس نتایج به‌دست آمده از آزمایش قبلی، به تولید محتوای تبلیغاتی متناسب با فرهنگ و سلیقه مصرف‌کنندگان ترکیه‌ای اقدام می‌نماید. برای این کار ممکن است از چهره‌های محبوب ورزشی یا هنری ترکیه به عنوان چهره‌های تبلیغاتی خود استفاده کند.

با استفاده از مراحل بازاریابی موازی که به صورت همزمان و در چندین بخش مختلف انجام می‌شود، شرکت می‌تواند به طور مؤثرتری وارد بازار ترکیه شود و شانس موفقیت خود را افزایش دهد. این روش به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا از تجربیات دیگران بهره‌برداری کنند و ریسک‌های مربوط به ورود به بازار جدید را کاهش دهند.

تاریخچه بازاریابی موازی

بازاریابی موازی یکی از مفاهیم و رویکردهای جدید در بازاریابی است که تاریخچه آن به دهه 1940 و 1950 میلادی بازمی‌گردد. در این دهه‌ها، بازاریابی به عنوان یک رشته علمی معرفی شد و شرکت‌ها با استفاده از روش نظرسنجی، شروع به جمع‌آوری داده در مورد رفتار مصرف‌کنندگان و تحلیل بازار کردند. در دهه 1960، روش‌های کیفی مانند گروه‌های متمرکز به شکل گسترده‌تری مورد استفاده بازاریابان قرار گرفت و محققان توانستند نیازها و خواسته‌های مشتریان را بهتر درک کنند.

در دهه 1990 و ظهور بازاریابی دیجیتال، جمع‌آوری داده‌ها از طریق اینترنت و استفاده از تحلیل‌های داده بزرگ (Big Data) به یک ضرورت مهم در بازاریابی تبدیل شد و سرعت و دقت تحقیقات بازار را بالا برد. در سال‌های اخیر، با توجه به پیشرفت‌های فناوری و ابزارهای تحلیل داده، بازاریابی موازی به یکی از مؤلفه‌های کلیدی استراتژی‌های بازاریابی تبدیل شده و شرکت‌ها برای تصمیم‌گیری‌های استراتژیک خود از داده‌هایی که از منابع مختلف جمع‌آوری‌ کرده‌اند، استفاده می‌کنند.

روش‌های بازاریابی موازی

بازاریابی موازی به مجموعه‌ای از روش‌ها و تکنیک‌ها اشاره دارد که به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا از داده‌ها و تجربیات بازارهای دیگر برای بهبود استراتژی‌های بازاریابی خود استفاده کنند. در زیر به برخی از روش‌های کلیدی بازاریابی موازی اشاره می‌شود:

تحلیل رقبا

تحلیل رقبا به بررسی و ارزیابی نقاط قوت و ضعف رقبا در بازار می‌پردازد. این تحلیل شامل موارد زیر است:

• شناسایی رقبا: شناسایی برندها و شرکت‌هایی که در بازارهای موازی فعالیت می‌کنند و تحلیل نقاط قوت و ضعف آن‌ها.
• بررسی استراتژی‌ها: مطالعه استراتژی‌های بازاریابی، قیمت‌گذاری و توزیع رقبا برای شناسایی بهترین شیوه‌ها.
• مقایسه عملکرد: ارزیابی عملکرد مالی و سهم بازار رقبا نسبت به خود.

تحلیل رفتار مصرف‌کنندگان

این تحلیل به بررسی نحوه خرید و استفاده از محصولات توسط مصرف‌کنندگان می‌پردازد و از موارد زیر تشکیل می‌شود:

• شناسایی نیازها و خواسته‌های مشتریان: درک اینکه مصرف‌کنندگان چه نیازهایی دارند و چه عواملی بر تصمیم‌گیری خرید آنها تأثیر می‌گذارد.
• تحلیل الگوهای خرید: بررسی الگوهای خرید، ترجیحات برند و رفتارهای مصرفی در زمان‌های مختلف.
• نظرسنجی و تحقیقات بازار: جمع‌آوری داده‌ها از طریق نظرسنجی‌ها، گروه‌های کانونی و مصاحبه‌ها برای درک عمیق‌تر رفتار مصرف‌کنندگان.
• تحلیل داده‌های خرید: استفاده از داده‌های فروش و خرید برای شناسایی روندها و الگوهای رفتاری.

تحلیل روندهای بازار

این تحلیل به شناسایی و پیش‌بینی تغییرات در بازار می‌پردازد و عبارت است از:

• شناسایی روندها: شناسایی تغییرات در تقاضا، فناوری، قوانین و مقررات، و شرایط اقتصادی که بر بازار تأثیر می‌گذارند.
• پیش‌بینی آینده: استفاده از داده‌های تاریخی و مدل‌های پیش‌بینی برای تخمین تغییرات آینده در بازار.
• تحلیل فرصت‌ها و تهدیدها: بررسی چگونگی تأثیر روندهای جدید بر کسب‌وکار و شناسایی فرصت‌های جدید برای رشد.
• رصد نوآوری‌ها: پیگیری نوآوری‌ها و تکنولوژی‌های جدید که ممکن است بر صنعت تأثیر بگذارد.

استفاده از فناوری‌های نوین

این روش به استفاده از تکنولوژی‌های جدید و داده‌های بزرگ برای بهبود تصمیم‌گیری‌های بازاریابی اشاره دارد و شامل موارد زیر است:

• تحلیل داده‌های بزرگ (Big Data): جمع‌آوری و تحلیل حجم زیادی از داده‌ها برای شناسایی الگوها و روندها.
• تحلیل داده‌های شبکه‌‌های اجتماعی: استفاده از داده‌های شبکه‌های اجتماعی برای درک نظرات و احساسات مصرف‌کنندگان نسبت به برند و محصولات.
• استفاده از هوش مصنوعی: به کارگیری الگوریتم‌های یادگیری ماشین برای پیش‌بینی رفتار مصرف‌کنندگان و بهینه‌سازی کمپین‌های بازاریابی.
• تحلیل وب و SEO: بررسی ترافیک وب‌سایت، رفتار کاربران آنلاین و بهینه‌سازی محتوا برای جلب توجه بیشتر.

تست و آزمایش

تست و آزمایش به فرآیند ارزیابی و بررسی استراتژی‌ها، محصولات یا کمپین‌های بازاریابی با هدف بهینه‌سازی عملکرد آنها اشاره دارد. این روش شامل موارد زیر است:

• آزمایش A/B: در این روش، دو یا چند نسخه از یک کمپین یا محتوا (مانند ایمیل، تبلیغ یا صفحه وب) به گروه‌های مختلفی از مخاطبان ارسال می‌شود تا عملکرد هر نسخه مورد بررسی قرار گیرد. نتایج به دست آمده کمک می‌کند تا بهترین نسخه انتخاب شود.

• بهینه‌سازی مداوم: سپس از نتایج تست‌ها برای بهبود مستمر استراتژی‌های بازاریابی استفاده می‌شود. این موضوع به معنای ایجاد تغییرات کوچک و تدریجی بر اساس داده‌ها و بازخوردهاست.

همکاری با سایر برندها

همکاری با سایر برندها به ایجاد شراکت‌های استراتژیک بین برندها برای افزایش دسترسی، تقویت اعتبار و بهبود تجربه مشتری اشاره دارد و عبارت است از:

• کمپین‌های مشترک: ایجاد کمپین‌های تبلیغاتی مشترک که در آن هر دو برند به معرفی محصولات یا خدمات یکدیگر بپردازند. این نوع همکاری می‌تواند به جذب مخاطبان جدید کمک کند.
• محصولات مشترک: طراحی و ارائه محصولات یا خدمات مشترک که ترکیبی از تخصص‌ها و منابع هر دو برند است، می‌تواند موجب جلب توجه بیشتر مشتریان شود.

توسعه محتوای مرتبط

توسعه محتوای مرتبط به تولید و انتشار محتوای ارزشمند و مفید برای جذب و نگه‌داشتن مخاطبان اشاره دارد و به روش‌های زیر انجام می‌شود:

• محتوای آموزشی: تولید محتوای آموزشی مانند مقالات، وبلاگ‌ها، ویدئوها و پادکست‌ها که به حل مشکلات مخاطبان کمک کند و اطلاعات مفیدی ارائه دهد.
• محتوای داستانی: استفاده از داستان‌سرایی برای ارتباط بهتر با مخاطبان.

• محتوای بصری: استفاده از تصاویر، اینفوگرافیک‌ها و ویدئوها برای جذب توجه مخاطبان و انتقال اطلاعات به صورت جذاب‌تر.

مزایای بازاریابی موازی

بازاریابی موازی مزایای متعددی دارد که به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا با مشتریان خود ارتباط مؤثرتری برقرار کنند. برخی از این مزایا عبارت‌اند از:

تحلیل جامع‌تر

استفاده از بازاریابی موازی به معنای به کار بردن چندین روش و کانال برای جمع‌آوری داده‌ها است و به کسب‌وکارها کمک می‌کند با استفاده از روش‌های متنوع مانند نظرسنجی، تحلیل وب‌سایت، شبکه‌های اجتماعی و داده‌های فروش، روند بازار و الگوهای رفتاری مشتریان را بهتر بشناسند. کسب‌وکارها با تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده، می‌توانند الگوهای رفتاری مشتریانی را شناسایی کنند که ممکن است در یک منبع خاص قابل مشاهده نباشند. این رویکرد به کسب‌وکارها اجازه می‌دهد تا درک عمیق‌تری از عوامل مؤثر بر تصمیم‌گیری مشتریان داشته باشند و با نیازها و خواسته‌های آن‌ها آشنا شوند.

دقت بیشتر در تصمیم‌گیری

بازاریابی موازی با شناسایی الگوها و ترکیب داده‌های کیفی و کمی، به کسب‌وکارها کمک می‌کند پیش‌بینی دقیق‌تری از نتایج احتمالی تصمیمات خود داشته باشند. از سوی دیگر، از آن‌جا که در بازاریابی موازی داده‌ها از زوایای مختلفی مورد بررسی قرار می‌گیرند، کسب‌وکارها این امکان را پیدا می‌کنند که نقاط قوت و ضعف خود را بهتر شناسایی کنند و بر اساس آن تصمیمات بهتری بگیرند.

کاهش ریسک

کسب‌وکارها با استفاده از بازاریابی موازی و تحلیل داده‌ها از منابع مختلف، می‌توانند تهدیدات موجود در بازار را شناسایی کرده و برنامه‌های مناسبی برای مقابله با آن‌ها تدوین کنند. در کنار شناسایی تهدیدها، کسب و کارها می‌توانند به کمک داده‌های متنوعی که در اختیار دارند، فرضیات مختلف را آزمایش کنند و بر اساس نتایج به دست آمده، ریسک‌های مرتبط با تصمیمات خود را کاهش دهند. کاهش ریسک به معنای کاهش احتمال اشتباه در تصمیم‌گیری‌ها و استراتژی‌های تجاری است.

انعطاف‌پذیری بیشتر

کسب‌وکارها به کمک بازاریابی موازی انعطاف‌پذیری بیشتری خواهند داشت. انعطاف‌پذیری بیشتر به معنای توانایی پاسخگویی سریع به تغییرات محیطی و نیازهای مشتریان است. با دسترسی به داده‌های به‌روز و متنوع، کسب‌وکارها می‌توانند به سرعت به تغییرات بازار و رفتار مشتریان واکنش نشان دهند. این رویکرد به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا استراتژی‌های خود را بر اساس داده‌های جدید و تغییرات شرایط بازار به‌روزرسانی کنند و از فرصت‌های جدید بهره‌برداری کنند.

شناسایی فرصت‌های جدید

بازاریابی موازی به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد که از داده‌ها و تحلیل‌های چندمنبعی برای شناسایی فرصت‌های جدید استفاده کنند. کسب‌وکارها با بررسی نظرات و بازخوردهای مشتریان در رسانه‌های اجتماعی و نظرسنجی‌ها،  می‌توانند نیازهایی را شناسایی کنند که هنوز به‌طور کامل برآورده نشده‌اند. تجزیه و تحلیل داده‌های بازار و رقبا به شناسایی روندهای جدید و پاسخگویی به آن‌ها کمک شایانی می‌کند. از سوی دیگر، اطلاعات به دست آمده از تحلیل‌های بازاریابی موازی معمولاً به توسعه محصولات یا خدمات جدیدی منجر می‌شود که پاسخگوی نیازهای مشتریان هستند.

بهبود تجربه مشتری

بازاریابی موازی باعث می‌شود کسب‌وکارها درک بهتری از نیازها و خواسته‌های مشتریان خود پیدا کنند. با استفاده از داده‌های جمع‌آوری‌شده از رفتار مشتریان، شرکت‌ها می‌توانند پیام‌ها و پیشنهادات خود را شخصی‌سازی کنند و ارتباط بهتری با مشتریان برقرار کنند. علاوه بر این، کسب‌وکارها با دسترسی به داده‌های به‌روز می‌توانند نقاط ضعف در فرآیندهای خدمات‌رسانی خود را شناسایی نمایند و با پاسخگویی بهتر به سؤالات مشتریان، میزان رضایت مشتریان را افزایش دهند.

افزایش کارایی هزینه

استفاده از روش‌های مختلف برای جمع‌آوری داده‌ها به بهینه‌سازی هزینه‌ها کمک می‌کند.  کسب‌وکارها می‌توانند با تحلیل داده‌های عملکرد تبلیغات در کانال‌های مختلف، بودجه‌های خود را به بهترین روش تبلیغات اختصاص دهند و بر روی کانال‌هایی که بهترین بازده را دارند، تمرکز کنند. شرکت‌ها با شناسایی الگوهای مصرف و رفتار مشتریان، می‌توانند فرآیندها و منابع خود را بهینه کنند و هزینه‌های اضافی را کاهش دهند. علاوه بر این، تحلیل داده‌ها به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا منابع خود را به بهترین شکل مدیریت کنند و از هدررفت آن‌ها جلوگیری کنند.

پیش‌بینی دقیق‌تر روندها

بازاریابی موازی با بررسی داده‌های گذشته، شناسایی الگوهای رفتاری و استفاده از الگوریتم‌ها و مدل‌های تحلیلی پیشرفته به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد که روندهای آینده را با دقت بیشتری پیش‌بینی کنند، سریع‌تر به تغییرات تغییرات اقتصادی و نیازهای مشتریان واکنش نشان دهند و استراتژی‌های خود را بر اساس آن‌ها تنظیم کنند.

کاربردهای بازاریابی موازی در کسب‌وکار و فروش

بازاریابی موازی به عنوان یک استراتژی مؤثر در کسب‌وکار و فروش، این امکان را به شرکت‌ها می‌دهد که با استفاده از داده‌ها و تحلیل‌های چندمنبعی، بهبودهای قابل توجهی در عملکرد خود ایجاد کنند. در ادامه، به برخی از کاربردهای بازاریابی موازی در کسب‌وکار و فروش اشاره می‌شود:

شخصی‌سازی تجربه مشتری

کسب‌وکارها می‌توانند با جمع‌آوری داده‌ها از کانال‌های مختلف می‌توانند رفتار و ترجیحات مشتریان را تحلیل کنند و بر اساس آن پیشنهادات شخصی‌سازی شده‌ای ارائه دهند. داشتن اطلاعات دقیق درباره مشتریان به شرکت‌ها کمک می‌کند ارتباط خود با آن‌ها را به گونه‌ای تنظیم کنند که احساس نزدیکی و توجه بیشتری به مشتریان القا شود.

بهینه‌سازی کمپین‌های تبلیغاتی

بازاریابی موازی با بررسی نتایج کمپین‌های مختلف در کانال‌های گوناگون مشخص می‌کند که کدام کانال‌ها بازدهی بهتری دارند تا کسب‌وکارها بودجه‌های خود را به سمت این کانال‌ها هدایت نمایند. علاوه بر این، بازاریابی موازی امکان اجرای آزمایش‌های A/B در کمپین‌های مختلف را در اختیار شرکت‌ها قرار می‌دهد که به کمک آن می‌توانند بهینه‌ترین روش‌ها و پیام‌های تبلیغاتی را شناسایی کنند و از این طریق، کارایی تبلیغات خود را افزایش دهند.

افزایش نرخ تبدیل

تحلیل داده‌های فروش به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا نقاط ضعف در فرآیند خرید را شناسایی کرده و اقداماتی برای بهبود آن‌ها انجام دهند. با استفاده از تکنیک‌های بازاریابی مجدد و هدف‌ قرار دادن مشتریانی که از خرید صرف‌نظر کرده‌اند، می‌توان نرخ تبدیل را افزایش داد.

پیش‌بینی تقاضا

کسب‌وکارها به کمک بازاریابی موازی می‌توانند الگوهای تقاضا را شناسایی کرده و پیش‌بینی دقیقی از نیازهای آینده مشتریان داشته باشند. پیش‌بینی دقیق تقاضا به شرکت‌ها کمک می‌کند تا موجودی خود را بهینه‌سازی کنند و از کمبود یا اضافی موجودی جلوگیری کنند.

تحلیل رقبا

یکی دیگر از کاربردهای بازاریابی موازی در کسب‌وکار و فروش، تحلیل رقبا و شناسایی نقاط قوت و ضعف آن‌ها است. شرکت‌ها به کمک داده‌های رقبا و اطلاعات گردآوری شده می‌توانند موقعیت خود را در بازار مشخص کرده و استراتژی‌های مناسبی برای رقابت ایجاد کنند.

تحلیل روندهای بازار

شرکت‌ها با تجزیه و تحلیل داده‌های بازار می‌توانند تغییر رفتار مصرف‌کنندگان را شناسایی کرده و به سرعت به آن‌ها واکنش نشان دهند. تحقیقات بازار موازی به کسب‌وکارها کمک کند تا روندهای آینده بازار را پیش‌بینی کرده و برای آن‌ها آماده شوند.

جمع‌بندی درس

در دنیای رقابتی امروز، تحقیقات بازاریابی موازی یک ابزار قدرتمند برای کسب‌وکارها به‌ شمار می‌آید. این رویکرد نه تنها امکان شناسایی الگوهای موفق در بازارهای دیگر را فراهم می‌کند، بلکه به برندها کمک می‌کند تا با آگاهی بیشتری به طراحی استراتژی‌های بازاریابی بپردازند. با توجه به تغییرات سریع در نیازها و رفتارهای مصرف‌کنندگان، استفاده از تجربیات بازارهای موازی می‌تواند به کاهش ریسک و افزایش احتمال موفقیت محصولات جدید منجر شود. در نهایت، بازاریابی موازی به عنوان رویکردی تحلیلی و خلاقانه، می‌تواند به شرکت‌ها کمک کند تا با تولید و ارائه محصولی پرفروش، در مسیر رشد و توسعه پایدار خود گام بردارند.

منابع:

• Harvard.B. S
• Investopedia
• Merriam-Webster
• springer.com
• searchengineland.com
• ijfma.ir
• innovatemr.com