ممکن است هیچ گاه نام موندلس یا اسوشیتد بریتیش فودز را نشنیده باشیم اما همه ما نام نسکافه یا داسانی را شنیدهایم. این جادوی هلدینگ هاست. درواقع هلدینگ ها مانند کارگردان های سینما هستند و برندهای تحت تملک آنها مانند بازیگران سینما. همه ما فیلم محمد رسول الله و بازی درخشان آنتونی کویین را دیده ایم و خوب میشناسیم اما چند نفر اطلاع دارند که این فیلم توسط یک عراقی_امریکایی با نام مصطفی عقاد کارگردانی شده است؟ اما در واقع چرا این اتفاق افتاده است؟
دنیای امروز دنیای تنوع است. در دنیای تنوع، وسوسه حرف اول را میزند. همه برندها و شرکتها درتلاش و رقابت شدید هستند تا حتی برای لحظه ای توجه ما را به خود جلب کنند. در قرن بیستم وفاداری مشتریان به یک محصول یا خدمات به حدی بود که بعضا چند نسل از یک برند استفاده میکردند و درگیری فرد با محصول زمان بسیار زیادی داشت. ممکن بود یک نفر یک تویوتای کارینا را سالها استفاده کند و پس از سی سال مجددا یک کارینای دیگر خریداری کند. اما امروزه به هیچ وجه چنین اتفاقی نمی افتد. وفاداری به محصول از میان رفته و به جای آن تنوع طلبی و شهوت تغییر و امتحان محصولات جدید جایگزین آن شده است. بسیاری از ما محصولاتی را استفاده میکنیم که شناختی نسبت به آنها نداریم و ممکن در موعد بعدی رقیب آن را استفاده کنیم. در واقع ما پیش خود تصور میکنیم به برندها خیانت کرده ایم و برندها نمیتوانند وفاداری ما را به خود جلب کنند و ما حق انتخاب داریم.
زمانی که در راهروهای فروشگاههای زنجیره ای قدم میزنیم محصولات متفاوت را انتخاب میکنیم و خوشحالیم که آزادانه انتخاب میکنیم و به هیچ برندی وابستگی نداریم. اما در واقع ما اشتباه میکنیم. کمپانی ها ما را فریفته اند و ما در دنیای ماتریکسی خود توسط کمپانی ها محاصره شده ایم و کنترل میشویم.
ما از این برند به آن برند میپریم ولی درواقع در دامن همین کمپانی های بزرگ در حال خدمت رسانی به افزایش فروش آنها هستیم. تقریبا نود درصد اقتصاد مواد غذایی جهان توسط ده کمپانی بزرگ اداره میشود. هر برندی که در بازار وجود دارد به هرصورت به یکی از این کمپانی ها وابسته است. در واقع ما مشتری این کمپانی ها هستیم و برندها صرفا یک پوشش برای به دام افتادن ما هستند. در واقع ما حق انتخاب نداریم و کمپانی ها حق انتخاب های مصنوعی را در اختیار ما قرار میدهند و از یکدیگر سهم بازار میگیرند در حالی که بازار در میان این کمپانی ها تقسیم شده است.
امید که با انتخاب برندهای داخلی کمک کنیم تا کارگران ایرانی سفره های بهتر و پربارتری داشته باشند و کارفرماهای ایرانی برندهای با کیفیت تری بسازند. شرایط اقتصادی ما موجب شده تا با دنیا ارتباط زیادی نداشته باشیم اما به جای تهدید میتوان از این موضوع به عنوان یک فرصت برای بالندگی اقتصاد ملی استفاده کرد.
نوشته: فرامرز عیب پوش