شخصیت برند (Brand Personality)، مجموعه ویژگیهای انسانی است که به یک برند نسبت داده میشود. شخصیت برند چیزی است که مصرفکنندگان میتوانند با آن ارتباط برقرار کنند و یک برند کارآمد ارزش خود را با حفظ مجموعهای ثابت از ویژگیها ارتقا میدهد. ارزش افزودهای که شخصیت برند برای برند به همراه میآورد سوای منافع کارکردی آن است. در این نوشته میخواهیم ببینیم شخصیت برند چیست و چگونه میتوان از آن به نفع کسبوکار بهره برد.
برای ساخت تصویر برند اغلب لازم است از ویژگیها یا محسوسات فراتر برویم تا بتوانیم نتایج نهایی استفاده از محصول، همچنین رابطهی استفاده از محصول با سبک زندگی افراد، نیازها و ارزشهایشان را پوشش بدهیم. یک استراتژی تثبیت موقعیت (positioning strategy)، که تنها بر ویژگیها و موارد قابل لمس متمرکز شده باشد احتمالا سطحی است و اثربخشی کمتری نسبت به استراتژیای دارد که بر دانش عمیقتری از مشتری بنا شده است.
تداعیهای شخصیت برند تصویری ترکیبی از برند را شکل میدهند که خیلی هم با تصویری که ما از آدمها داریم متفاوت نیست. این تداعیها ما را وادار میکنند به یک برند به چشم یک انسان نگاه کنیم. برند نیز درست همانند یک انسان ویژگیهای خاص خود را دارد که شخصیت او را توصیف میکند.
وقتی دربارهی کسی فکر میکنیم به چه فکر میکنیم؟ البته در وهلهی اول توصیفکنندههای واضحِ دموگرافیکی مانند جنسیت (مرد،زن)، سن (جوان، پیر) به ذهن میرسد. مشابه همین دربارهی برند نیز صادق است. برندها را میتوان بر اساس زنانه یا مردانه، مدرن یا قدیمی، دارای کاربرد روزمرهی کارگری یا به شکلی ظریف مربوط به طبقهی مرفه دانست. این نوع توصیفِ خصوصیات اغلب مختص به برندها نیست بلکه دربارهی دسته یا بخشی از محصولات به خصوص نیز به ذهن میآید.
علاوه بر این شخصیت برند ارزشهای مهم و به خصوصی را در زندگی تداعی میکند. شاید بتوان «ارزش» را باوری پایدار تعریف کرد که اعمال و قضاوتهای فرد را در موقعیتهایی خاص هدایت میکند. به دنبال یک زندگی هیجانانگیز بودن، در پیِ کسب عزت نفس بودن، نیاز به خِرَدورزی، اشتیاق برای ابراز عقاید و خصوصیات خود و غیره مثالهایی از ارزشها هستند. تفاوت افراد ناشی از این است که تا چه حد ارزشهای متفاوت را محور زندگی خود قرار میدهند. به عبارت دیگر در حالی که یک فرد ممکن است ارزش بالایی برای دنبال کردن یک زندگی هیجانانگیز و سرگرمکننده داشته باشد دیگری ممکن است توجهاش بیشتر معطوف به ابراز عقاید و خصوصیات خود یا داشتن امنیت باشد. برندی که شخصیت متمایزی به دست آورده است ممکن است با ارزشهای خاصی عجین شود و افرادی را که برای آن ارزشِ خاص، اهمیت زیادی قائلاند به شدت به خود جذب کند.
نوشته: فرامرز عیب پوش