ما می‌دانیم که در سازمان و کسب و کار خودمان روزانه با مشکلات زیادی مواجه می‌شویم. به عنوان یک مدیر سازمان تا زمانی که نتوانیم از پس این مشکلات بر بیاییم و آن‌ها را مدیریت کنیم، به سود مناسب نخواهیم رسید. مشاور مدیریت، فردی است که به ما برای موفقیت بیشتر در هر حوزه از کسب و کار کمک می‌کند. با وجود اینکه دریافت خدمات از مشاور مدیریت برای همه ما مهم است، اما این موضوع نباشد باعث شود که از افراد غیر متخصص و بی‌تجربه که صرفا مدرکی در این حوزه دارند، کمک بگیریم. مشاوره مدیریتی شغلی است که برای همه مناسب نیست و حتما باید یک سری مهارت‌هایی در فرد وجود داشته باشد تا مشاوره‌هایی که به کسب و کار می‌دهد، مفید واقع شود. در این درس می‌خواهیم بدانیم که مشاور مدیریت چیست و از چه کسانی می‌توانیم این خدمات مشاوره را دریافت کنیم.
مشاور مدیریت چیست؟
مشاور مدیریت فردی است که مشکلات بزرگ، سخت و پیچیده را برای سازمان‌ها و کسب و کارها حل می‌کنند. مشاوران مدیریت، متخصصان حرفه‌ای در حوزه‌های مختلف هستند که می‌توانند با ارائه راه حل‌ها و استراتژی‌ها به ما به عنوان مدیر یک سازمان، به بهبود بازدهی کسب و کار و درآمدزایی کمک کنند. یک مشاور مدیریت داده‌های مالی و غیر مالی را از منابع مختلف کسب و کار ما دریافت می‌کند. آن‌ها را بررسی، تجزیه و تحلیل می‌کند و در نهایت یک سری استراتژی‌ها و توصیه‌ها را به مدیران ارائه خواهد کرد.
مشاور مدیریت می‌تواند به عنوان یک تحلیل‌گر بی طرف و شخص ثالث در کسب و کار ما محسوب شود. فرقی نمی‌کند که در چه حوزه‌ای فعالیت می‌کنیم، در سازمان‌های غیر انتفاعی هستیم، موسسات دولتی یا مشاغل آزاد و غیر دولتی؛ در هر صورت مشاور مدیریت می‌تواند ما را از تعصبات و دیدگاه‌های قدیمی دور کند و به صورت بی‌طرفانه برای تصمیم‌گیری‌های استراتژیک و عملیاتی کمک کند. ضمن اینکه ما در کسب و کار خودمان در بازه‌های زمانی مختلف با مشکلاتی مواجه می‌شویم که هرگز تا به‌حال تجربه نکرده‌ایم. این موضوع باعث ایجاد ابهامات و نگرانی‌هایی در ذهن ما می‌گردد که قطعا چالش برانگیز است. شرکتها و مشاوران مدیریت به دلیل اینکه روی پروژه‌های مشابه سایر مشتریان و کسب و کارهای مرتبط با ما کار کرده‌اند، می‌توانند این مشکلات و ابهامات را برطرف کنند و استراتژی‌های مناسب را نیز ارائه نمایند.
وظیفه مشاور مدیریت چیست؟
قبل از اینکه بخواهیم در مورد ویژگی‌های مشاور مدیریت و اینکه از چه کسانی باید در این زمینه کمک بگیریم، حرف بزنیم؛ اجازه دهید تا وظایف مشاور مدیریت را باز کنیم. به طور کلی، مشاوران مدیریت بسته به پیشرفت پروژه ما و نوع کسب و کاری که داریم، 5 نوع وظیفه اصلی را دنبال می‌کنند که شامل موارد زیر هستند.
درک هدف
اولین وظیفه یک مشاور مدیریت این است که هدف ما را به عنوان مشتری درک کند. اینکه ما چه انتظاری برای رسیدن به موفقیت در یک پروژه داریم، بسیار مهم است. مشاوران باید زمان قابل توجهی را برای هماهنگ شدن با مشتریان خود بگذرانند تا بتوانند با اهداف آن‌ها هماهنگ شوند. یک مشاور در ابتدا با توجه به هدف ما یک فرضیه برای هر مشکل در نظر می‌گیرد و سپس با توجه به داده‌های موجود برای انجام یا عدم انجام آن تصمیم‌گیری می‌کند.
جمع آوری داده و تحقیق در مورد آن‌ها
مشاور مدیریت باید زمان مناسبی را برای جمع آوری داده‌های مناسب جهت پشتیبانی از فرضیه‌های خود داشته باشد. ما به عنوان مدیر یک کسب و کار نیز باید حتما این داده‌ها را در اختیار مشاوران قرار دهیم. بررسی ارقام مالی، افراد در حال کار در شرکت و بازدهی آن‌ها، مصاحبه با کارمندان شرکتها و بررسی گزارش‌های تحقیقاتی همه و همه بسیار حائز اهمیت هستند که توسط مشاوران بررسی می‌شوند.
انجام تجزیه و تحلیل عمیق
پس از جمع‌آوری داده‌ها از سوی مشاور مدیریت، نوبت به بررسی و تجزیه و تحلیل این داده‌ها می‌رسد. داده‌هایی که نیاز داریم آن‌ها را از مشاور دریافت کنیم، معمولا در اکسل سازماندهی می‌شوند. گراف‌ها و نمودارهایی نیز برای بررسی دقیق‌تر ترسیم می‌شوند. نمودارها برای ما قابل فهم‌تر هستند و مشخص می‌کنند که در چه بازه زمانی به خوبی پیش رفته‌ایم و در چه بازه‌ای پسرفت کرده‌ایم. با توجه به این داده‌ها، روش‌هایی برای نجات و بهینه‌سازی کسب و کار ما از سوی مشاور مدیریت ارائه می‌شود. ما نیز می‌توانیم با درک این موارد و عمل کردن به راه‌حل‌های ارائه شده، شاهد بهبود وضعیت کسب و کار خود باشیم.
برگزاری جلسات
تا زمانی که مشاور مدیریت داده‌ها و نتایج بدست آورده را با ما در میان نگذارد، مفید نیست. جلسات مهمی باید میان ما و مشاوران مدیریت برگزار شوند. البته در این جلسات فقط مدیران ارشد حضور ندارند، بلکه باید افراد دیگری که روی موفقیت سازمان تاثیرگذارند مانند معاونان و کارمندان مهم نیز حضور داشته باشند. جلسات باید به‌صورت منظم هر چند هفته یک‌بار برگزار شوند تا باعث رونق کسب و کار ما و بهینه‌سازی کار کارمندان و مدیران شوند.
نتیجه‌گیری و اجرای راه حل‌ها
این ما هستیم که باید با توجه به استراتژی‌های داده شده از سوی مشاور مدیریت و برآورد و بررسی، آن‌ها را اجرا کنیم. در جلسات برگزار شده لازم است که با دقت به راه‌حل‌ها فکر کنیم و اگر ابهامی در آن‌ها وجود داشتند، مشکل را برطرف نماییم. حتی اگر نیاز به اصلاح خاصی در این راه حل‌ها بود، باز هم می‌توان از تیم مشاوره برای اصلاح آن‌ها درخواست کرد.
از چه افرادی باید مشاوره مدیریت بگیریم؟
هزینه‌ای که باید برای دریافت خدمات از مشاور مدیریت پرداخت کنیم، انصافا پایین نیست؛ اما تاثیری که یک مشاوره خوب می‌تواند روی کسب و کار ما بگذارد آنقدر زیاد هست که ارزش هزینه کردن داشته باشد. مشاوران مدیریت به غیر از داشتن مهارت‌های سخت و دانش تخصصی، باید مهارت‌های نرم مانند برقراری ارتباط چشمی مناسب، گوش کردن به توضیحات ما به عنوان مدیر یک سازمان و درک دغدغه‌های کسب و کار را داشته باشند. باید سعی کنیم که از فرد یا افرادی به عنوان گروه مشاور مدیریت کمک بگیریم که سال‌هاست در این زمینه خدمات ارائه می‌کنند. کسب و کارهای زیادی مشابه با کسب و کار ما وجود دارند که اگر مشاوران طی سال‌ها تحقیق و تجربه روی آن‌ها کار کرده‌اند، می‌توانند در کسب و کار ما نیز به نتایج خوبی برسند. در نظر داشتن خصوصیات یک مشاور مدیریت خوب به ما کمک می‌کند تا بتوانیم از افراد متخصص و باتجربه کمک بگیریم.
1. درک کسب و کار و مسائل خاص آن
برای اینکه یک مشاور مدیریت خوب را انتخاب کنیم، باید همیشه به این موضوع دقت داشته باشیم که مشاور درک خوبی از کسب و کار ما داشته باشد و بتواند مشاوره مناسب به ما بدهد. ولی چگونه می‌توانیم تشخیص دهیم که مشاور در این زمینه تخصص دارد و کسب و کار ما را درک می‌کند؟ بهترین کاری که می‌توانیم انجام دهیم این است که از مشاور سوالاتی در مورد کسب و کار خودمان و رزومه کاری او در این زمینه بپرسیم. علاوه بر این مشاوران نیز خود یک سری سوالات از شما می‌پرسند که اگر به آن‌ها دقت کنیم متوجه می‌شویم که آن‌ها در مسیر درست هستند یا خیر. هیچ گاه از مشاورانی که قبل از بررسی به ما ایده می‌دهند، باید بترسیم. آن‌ها هیچ علاقه‌ای به شناخت کسب و کار ما ندارند و فقط به دنبال کسب درآمد و ارائه خدمات هستند. ولی مشاوران خوب و باتجربه کسب و کار شما را می‌شناسند، آن‌ها را درک می‌کنند و نظرات قوی و جدید را ارائه خواهند کرد.
2. ارائه راه حل‌های متنوع و متناسب با کسب و کار
همه ما می‌دانیم که شرایط هر یک از کسب و کارها با یکدیگر متفاوت است. بنابراین، اینکه یک دستورالعمل منفرد به همه مشاغل از سوی مشاوران ارائه شود، کاملا اشتباه است. یک مشاور مدیریت خوب باید مجموعه‌ای از گزینه‌ها و مزایا و معایب آن‌ها را که به حل مشکل ما کمک می‌کنند، ارائه کند. در حالی که مشاور ما می‌تواند بینش بسیار خوبی در حوزه کسب و کارتان داشته باشد، هرگز دید 360 درجه را به شرکت ما نخواهد داد. هر شرکت دارای شرایط متفاوت زیر است:
- هزینه اجرایی متفاوت
- درجه مختلف از ریسک و پاداش
- وجود استراتژی‌ها و تکنیک‌های متفاوت در کسب و کار
باید دقت کنیم که از مشاورانی کمک بگیریم که دیدگاه‌های منحصر به فردی را ارائه می‌کنند. ارائه طیف زیادی از راه‌حل‌ها به ما کمک می‌کند تا با توجه به نیاز شرکت و کسب و کار خودمان و ارزیابی ریسک و برآورد هزینه، بهترین خدمات را ارائه کنیم.
3. نتیجه‌گرا بودن مشاور
در دنیای مشاوره مدیریت امروز هستند مشاوران و گروهی از آن‌ها که از همان ابتدا هزینه زیادی را از ما دریافت می‌کنند، اما هیچ تضمینی برای ارائه نتیجه در کسب و کارمان ندارند. نتیجه‌گرا بودن مشاور مدیریت یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که باید به آن توجه کنیم و همیشه هنگام دریافت خدمات از مشاور در این مورد سوال بپرسیم. مشاوران باید در نهایت مشکل کسب و کار ما را حل کنند، آن را بهینه‌سازی کنند و به افزایش درآمد نیز کمک کنند. یک تغییر مثبت به همراه خلاقیت و ایده‌های موثر می‌تواند به ما برای ترغیب جهت دریافت دوباره خدمات از مشاور مدیریت کمک کند. از مشاورانی که از ابتدا هیچ هدف مشخصی برای شروع کار ندارند، باید بترسیم. همیشه دقت کنیم که مشاور اهداف قابل اندازه‌گیری، مشخص و برنامه‌ریزی شده داشته باشد و برای راه‌حل‌ها بخش‌های مختلف یک سازمان را به کار گیرد.
4. تبدیل تئوری به واقعیت
در دنیای مجازی، آنقدر داده‌ها و اطلاعات زیادی برای ما وجود دارند که می‌توانیم به صورت رایگان، اما تئوری به آن‌ها توجه کنیم. اما ما برای مشاور مدیریت هزینه می‌کنیم که راه حل‌های تئوری را به راه حل‌های منطقی تبدیل کنند که قابل انجام باشند. یک مشاوره خوب به ما کمک می‌کند تا ایده‌های نوآورانه برای خروجی‌های واقعی در دنیای کنونی و رقابت‌های کسب و کار خودمان داشته باشیم. در نظر گرفتن توانایی‌های شرکت ما هنگام ارائه مشاوره و دادن ایده‌هایی برای بهبود و بهینه همگی بسیار حائز اهمیت هستند که در تیم متخصص و باتجربه ما مد نظر قرار می‌گیرند.
5. ارائه مشاوره فراتر از تعامل
همیشه باید به دنبال گروهی از مشاوران مدیریت باشیم که به غیر از تعامل و صحبت کردن، کارهایی را نیز در شرکت انجام می‌دهند. یک مشاور خوب مدیریت دارای شبکه گسترده‌ای از مشتریان و شرکا است و می‌تواند از این موارد به عنوان یک کاتالیزور موفقیت کسب و کار ما استفاده کند. یک مشاور خوب کسب و کار ما را به قدری عمیق درک می‌کند که حتی نیازهای آن‌ها را نیز شناسایی خواهد کرد. حتی ممکن است ما را برای ایجاد روابط بیشتر میان مشاغل مختلف ترغیب کند. داشتن روابط مثبت از سوی مشاوران مدیریت، می‌تواند به نفع کسب و کار ما تمام شود و به ارزش متقابل و بلندمدت میان ما و مشاور کمک کند.
6. نظم و پیگیری دقیق
داشتن نظم برای یک مشاور مدیریت ضروری است. هیچ یک از ما دوست نداریم از مشاورانی خدمات دریافت کنیم که گاهی هستند و گاهی نیستند. برای پیگیری دقیق و منظم نیاز است که همه کارها توسط مشاوران مدیریت و بررسی شوند. لازمه تسلط روی امور مدیریت در هر حوزه‌ای از کسب و کار، منظم بودن است. بنابراین، باید به دنبال مشاورانی باشیم که همیشه نظم زیادی برای حضور در جلسات دارند و خود را ملزم به ارائه گزارش و نتایج مختلف در حوزه‌های مختلف مالی و غیر مالی کسب و کار می‌کنند. بهتر است که در این مورد با مشاوران صحبت کنیم. اینکه قرار است چقدر برای ایده دادن برای کسب و کار ما وقت بگذارند و چه ساعاتی از روز را در دسترس ما هستند، همگی بسیار مهم‌اند که با سوال پرسیدن می‌توان آن‌ها را با دقت درک کرد.
7. نظر بی طرفانه و قابل اجرا
یکی از مشکلاتی که ما در کسب و کار با آن مواجه می‌شویم این است که برای یک تصمیم‌گیری به بن بست می‌رسیم. مشاور مدیریت باید بتواند مشکل ما را بررسی و نظر بی طرفانه‌ای در این مورد بدهد. شاید نظر دادن توسط ذی نفعان که روی کسب و کار مسلط هستند، منطقی‌تر به نظر برسد؛ اما همیشه این موضوع را گوشه ذهن خود داشته باشیم که هیچ کس در سازمان و شرکت ما بی‌طرفانه فکر نمی‌کند و به دنبال سود خود و اطرافیان است؛ اما اگر از مشاوران متخصص کمک بگیریم، نظر بی‌طرفانه در مورد مشکل می‌دهند و به دنبال ایده‌هایی برای برطرف کردن آن هستند.
جمع بندی درس
مشاور مدیریت فردی است که به‌صورت تخصصی در زمینه خدمات مشاوره، بررسی و تحلیل داده‌های یک شرکت و ارائه نتایج و ایده‌ها برای بهینه‌سازی کار می‌کند. ما به عنوان مدیر ارشد یک کسب و کار زمانی می‌توانیم در دنیای پررقابت امروزی به موفقیت برسیم که در کنار تمامی ایده‌هایی که خود در ذهن داریم، از یک فرد متخصص به نام مشاور مدیریت نیز کمک بگیریم.
مشاوران همیشه کنار ما هستند و با درک اهداف، جمع آوری داده‌ها، تجزیه و تحلیل روی آن‌ها، برگزاری جلسه و نتیجه‌گیری، توضیحات کاملی را به ما برای اجرای راه‌حل‌های مختلف می‌دهند. با این حال از هر فرد و گروهی نباید مشاوره دریافت کنیم، چون تخصص و تجربه دو عامل مهم در موثر بودن جلسات مشاوره مدیریت محسوب می‌شوند.
