فیلم سینمایی یادگاری
فیلم سینمایی یادگاری (memento)، سینمایی هیجان‌انگیز روان‌شناختی نئو نوآر آمریکایی محصول سال ۲۰۰۰ به نویسندگی و کارگردانی کریستوفر نولان است که بر اساس داستان کوتاه «Memento Mori» اثر برادرش جاناتان نولان، که بعداً در سال ۲۰۰۱ منتشر شد، ساخته شده است.
داستان فیلم
گای پیرس در این فیلم نقش لئونارد شلبی را بازی می‌کند، مردی که از فراموشی پیشرونده رنج می‌برد که منجر به از دست دادن حافظه کوتاه‌مدت و ناتوانی در ایجاد خاطرات جدید می‌شود. او با استفاده از یک سیستم پیچیده از عکس‌های پولاروید، یادداشت‌های دست‌نویس و خالکوبی‌ها به دنبال افرادی می‌گردد که به او حمله کردند، به همسرش تجاوز کردند و او را کشتند تا اطلاعاتی را که به خاطر نمی‌آورد ردیابی کند. کری آن ماس و جو پانتولیانو در این فیلم همبازی گای پیرس هستند.
درباره فیلم
این فیلم مانند سایر فیلمهای نولان، پیچیده و غیر خطی و مرموز است. روایت فیلم غیرخطی است و به‌صورت دو سکانس مختلف از صحنه‌های پراکنده در طول فیلم ارائه می‌شود. مجموعه‌ای سیاه و سفید که به صورت زمانی نمایش داده می‌شود و مجموعه‌ای از سکانس‌های رنگی که به ترتیب معکوس نمایش داده می‌شوند (شبیه‌سازی حالت ذهنی برای مخاطب. شخصیت اصلی). این دو سکانس در پایان فیلم به هم می رسند و یک روایت کامل و منسجم را تولید می کنند.
این فیلم اولین نمایش خود را در پنجاه و هفتمین جشنواره بین المللی فیلم ونیز در 5 سپتامبر 2000 آغاز کرد و در 16 مارس 2001 توسط کمپانی نیومارکت در ایالات متحده اکران شد. این فیلم مورد تحسین منتقدان قرار گرفت و ساختار غیرخطی و نقوش حافظه، ادراک، غم و خودفریبی آن را به شدت تحسین کردند. این فیلم باوجود بودجه 9میلیون دلاری خود موفق شد به فروشی معادل 40 میلیون دلار برسد.
این اثر جوایز متعددی از جمله نامزدی بهترین فیلمنامه اصلی و بهترین تدوین فیلم در هفتاد و چهارمین دوره جوایز اسکار دریافت کرد. در سال 2017، کتابخانه کنگره ایالات متحده این فیلم را «از لحاظ فرهنگی، تاریخی یا زیبایی شناختی مهم» دانست و آن را برای نگهداری در فهرست ملی فیلم انتخاب کرد.
داستان فیلم
فیلم با یک عکس پولاروید از جسد یک مرد شروع می شود. همانطور که جریان فیلم به عقب می رود، عکس به حالت چاپ نشده خود باز می گردد و پیش از شلیک گلوله به سر مرد وارد دوربین می شود. سپس فیلم ادامه می یابد و بین سکانس های سیاه و سفید و رنگی متناوب غرق می شود.
سکانس های سیاه و سفید با لئونارد شلبی، بازرس سابق بیمه، در یک اتاق متل شروع می شود که با تماس گیرنده نادیده و ناشناس صحبت می کند. لئونارد دچار فراموشی انتروگراد است و قادر به ذخیره خاطرات اخیر نیست. این فراموشی نتیجه حمله ای است که توسط دو مرد به وی شده است. لئونارد معترف می شود که مهاجمی را که به همسرش کاترین تجاوز کرده و خفه کرده بود را کشته، اما نفر دوم او را با چماق زده و فرار کرده است.
با این وجود پلیس این داستان را نمی پذیرد که مهاجم دومی وجود داشته باشد، اما لئونارد معتقد است که نام مهاجم “جان جی” یا “جیمز جی” است. لئونارد با استفاده از یادداشت‌ها، عکس‌های پولاروید و خالکوبی‌ها برای پیگیری اطلاعاتی که کشف می‌کند، تحقیق می‌کند. لئونارد سامی جانکیس، یکی دیگر از مبتلایان به فراموشی پیشرونده، را از روزهای صنعت بیمه خود به یاد می آورد.
توالی رنگ ها به صورت معکوس نشان داده شده اند. در گاه‌شماری داستان، لئونارد به‌طور خودگردان، بسیاری از موضوعات از جمله پلاک جان جی را روی بدن خود خالکوبی می‌کند. او با یافتن یک یادداشت در لباس‌هایش، با ناتالی، متصدی باری آشنا می‌شود که از لئونارد شاکی است…
کریستوفر نولان، نابغه فیلمهای پیچیده و علمی تخیلی است. بسیاری به جای کارگردان لقب «جادوگر» و «دانشمند» را به وی داده اند. این فیلم یکی از اصلی ترین فیلمهایی است که راه نولان در ساخت فیلمهای مشابه در آینده یعنی شاهکارهایی مانند «سرآغاز»، «بین ستاره ای» و «تنت» باز کرد و ژانری درخور سبک فکری نولان تولید کرد.
